Body shaming (μέρος 3ο) – Το τρενάκι του τρόμου

Έχεις πάει στο λούνα παρκ να φανταστώ. Να φανταστώ έχεις ακούσει και για το περίφημο shock tower που σε ανεβάζει στα ψηλά και απότομα στα χαμηλά σε κατεβάζει. Ένα ακαριαίο, αδυσώπητο πάνω-κάτω που κάνει το στομάχι σου… φωλιά για πεταλούδες. Κάπως έτσι είναι οι λεγόμενες δίαιτες yo-yo. Αυξομειώσεις βάρους, πάνω-κάτω, κάτω-πάνω, και ένα μόνιμο σφίξιμο στο στομάχι. Τις θυμάμαι πολύ καλά από την εφηβεία μου, τότε που στη μόδα ήταν τα τζιν με ένα μόνο κουμπί, ίσα ίσα να καλύπτουν το εσώρουχο και η κοιλιά όλη έξω. Ευτυχώς μετά η μόδα μας αντέμειψε με τα ψηλόμεσα…

Το τραινάκι

Νόμισες ποτέ πως οι διατροφικές διαταραχές μοιάζουν με αυτό το πάνω-κάτω; Με κιλά που ανεβοκατεβαίνουν; Αν ναι, τότε έκανες λάθος, όπως κι εγώ. Μέχρι να μου συμβεί. Για να σε βοηθήσω, θα σου πω πως οι διατροφικές διαταραχές μοιάζουν περισσότερο με το τραινάκι του τρόμου.

Δεν είναι μόνο το βάρος που αλλάζει, ανεβαίνει, πέφτει, πέφτει κι άλλο, ξανανεβαίνει ή μπορεί μόνο να ανεβαίνει ή να πέσει ως το μοιραίο. Είναι όλα σου τα συναισθημάτα -ο φόβος, η ματαίωση, η ελπίδα, η αδρεναλίνη σου, η ανυπομονησία, η πίκρα και η χαρά σου- που θα τα φας και θα τα ξανατρώς, πάλι και πάλι, με διαφορετικούς συνδυασμούς. Και ανεξαρτήτως του αν καταναλώνεις αληθινό φαγητό ως συνοδευτικό τους. Είναι οι αλλαγές στο σώμα σου που ξεπέρνούν την εικόνα για να φτάσουν να επηρεάσουν όλες τις βιολογικές σου λειτουργίες -από την περίοδό σου, μέχρι τη σχέση σου με την τουαλέτα, τη μυρωδιά σου, την υγεία των οστών και των δοντιών σου, την τριχοφυΐα σου. Ναι και αυτή. 

Ποτέ δεν θα ξεχάσω το απαλό, απόκοσμο ξανθό χνούδι στα πιο περίεργα σημεία του σώματός μου όταν το λίπος μου προσέγγιζε το ναδίρ της ύπαρξής του.

Οι διατροφικές διαταραχές δεν είναι ένα απλό πάνω-κάτω στη ζυγαριά. Είναι ένα οιωνεί αέναο σπιράλ, με ψυχογενές υπόβαθρο, που μοιάζει να μην έχει αρχή και τέλος. Συχνά δυσκολεύεσαι να καταλάβεις πώς ξεκίνησε, γιατί σε ‘σένα, και δεν ξέρεις αν ποτέ θα τελειώσει. Δεν αντιμετωπίζονται με πλάνο διατροφής. Και τη στιγμή που θα νομίσεις ότι κάτι πέτυχες, την ίδια στιγμή μπορεί να βρεθείς στο απέναντι άκρο της διαμετρου στο σπιράλ σου.

Στροβιλίζεσαι γύρω από τον εαυτό σου, έναν εαυτό που πολλές φορές δυσκολεύεσαι να αναγνωρίσεις ως δικό σου (έχει όνομα αυτή η δυσμορφική διαταραχή -body dysmorphia), και καταλήγεις να τον κομματιάσεις για να αντιμετωπίσεις τη στιγμή ‘α’ τα πόδια σου, τη στιγμή ‘β’ την κοιλιά σου, τη στιγμή ‘γ’ τα χέρια σου, κ.ο.κ.. Και καμία στιγμή τη συνολική εικόνα.

Η ντροπή

Πώς να μη νιώθεις ντροπή γι’ αυτό το σώμα; Για ένα σώμα που δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις ολόκληρο. Δεν είναι μια η ντροπή. Είναι πολλές. Κάθε μια για κάθε μέρος του σώματός σου που απομονώνεις για να το υποβάλλεις στη βάσανο της κριτικής σου. Κάθε μια για κάθε σκέψη σου, συναίσθημα και συμπεριφορά σου.

Και μετά τα νούμερα, οι μετρήσεις, η ζυγαριά, οι αριθμοί, τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά σου. Τα βλέπεις και προσπαθείς να καταλάβεις πώς είσαι, ποια ή ποιος είσαι. Αλλά δεν μπορείς να τα αναγνωρίσεις. Κι άλλη ντροπή. Ντρέπεσαι και φοβάσαι γιατί η διαταραχή σου δεν θέλει τα νούμερα που βλέπει. Τα αμφισβητεί στην καλύτερη, τα μισεί στη χειρότερη.

Πώς να αποδεχθείς ότι πλησιάζεις στο φυσιολογικό βάρος όταν ζεις στη στέρηση για χρόνια; Πώς να μη φοβάσαι ότι δεν θα επιστρέψεις στο βάρος που σε καταδίκασε να ακούς σχόλια επί σχολίων για χρόνια; 

Οι αγαπημένοι σου: “Μπράβο τα κατάφερες”. Και εσύ μέσα σου να καίγεσαι, να σκίζεσαι και να ντρέπεσαι γιατί όσο πιο πολύ προσεγγίζεις τα φυσιολογικά κιλά, τόσο γιγαντώνεται η φωνή της διαταραχής. Να θες να τους βρίσεις, να μη χαίρεσαι με τη χαρά τους και το μυαλό σου να δημιουργεί εχθρούς (“με θέλουν όλοι χοντρή γι’ αυτό χαίρονται που πάχυνα” ή “δεν θέλουν να με στεναχωρήσουν γι’ αυτό μου λένε πως δεν χρειάζεται να χάσω άλλο”). Δεν μιλάς εσύ όπως θα ήθελες να σε ακούς, βέβαια. Μιλάει μέσα από ‘σένα η διαραχή σου.

Διαβάστε ακόμα: Body shaming (μέρος 2ο) – Οι δύο φωνές

Υπάρχει διέξοδος; Εγώ, σήμερα, τον Απρίλιο του 2021 δεν ξέρω. Αλλά έχω γνωρίσει ανθρώπους που μπόρεσαν να βγουν από το σπιράλ. Αυτά τα παραδείγματα και το αστάθμητο της δικής μου άγνοιας μου δίνουν μια αισιοδοξία. Λες να μπορέσω να ζήσω όπως όσοι δεν πολεμούν το σώμα και το συναίσθημά τους; 

Φωτογραφία: Larm Rmah