Η ανάπτυξη του εαυτού περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της ωρίμανσης του ατόμου μέσα στο χρόνο με τη δόμηση αυτή να ξεκινά από την γέννηση. Η εξελικτική πορεία αναδύει πολλές διαφορετικές απόψεις.

Με άλλα λόγια…

Το γεγονός ότι η αντίληψη που έχει ένα άτομο για τον εαυτό του γίνεται  πιο συγκεκριμένη με το πέρασμα του χρόνου, δεν σημαίνει πως η αντίληψη αυτή είναι αντικειμενική ή ικανοποιεί το άτομο (αυτοεκτίμηση). Ως άνθρωποι φέρουμε μειονεκτήματα, τα οποία αρχικά μπορούν να φανούν ως εμπόδια για την δημιουργία αποδοχής του εαυτού. 

Στην πορεία της ανάπτυξης και της εδραίωσης των χαρακτηριστικών του ατόμου σπουδαίο ρόλο έχουν οι άνθρωποι άμεσης συναναστροφής.

Αρχικά γονείς και φροντιστές και μετέπειτα ο ευρύτερος κοινωνικός κύκλος. Η αυτοεκτίμηση μπορεί να καλλιεργηθεί μέσα από την αποδοχή και τις προσδοκίες που έχει ο περίγυρος από το άτομο,  από το τι είναι αυτό που οι άλλοι προσδοκούν από ένα άλλο άτομο και κατά πόσο εκείνο ανταποκρίνεται θετικά ή όχι ως προς αυτό.

Τα όρια διαχωρισμού της αυτοεκτίμησης από τον ναρκισσισμό – την αρνητική αυτοεκτίμηση- είναι εξαιρετικά λεπτά.

Ως αυτοεκτίμηση λοιπόν μπορούμε να ορίσουμε τις ρεαλιστικές προσδοκίες που έχει το άτομο από τον εαυτό του και από τους άλλους. Αποδεχόμενο τα μειονεκτήματα του χαρακτήρα και «δουλεύοντας» γι’ αυτά. Ωστόσο, ο ναρκισσισμός μπορεί να επιφέρει ολέθρια αποτελέσματα στις ανθρώπινες σχέσεις. Το άτομο καταβάλλει σημαντικά εξαντλητική προσπάθεια να πείσει πως έχει κατακτήσει μια ιδανική και λιγότερο ρεαλιστική κατάσταση του εαυτού.

Όσοι υποφέρουν από ναρκισσισμό μπορούν:

  • να γίνουν εγωκεντρικοί
  • να εκδηλώνουν συχνά θυμό
  • να ζουν σε απομόνωση
  • να έχουν αδυναμία εκδήλωσης ή κατανόησης των συναισθημάτων. 

Οι εν λόγω στάσεις μπορούν να χαρακτηριστούν «τοξικές».

Επιβαρύνουν κάθε είδους σχέση που γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθεί εξαιτίας των επιβλαβών ψυχοσυναισθηματικών εκδηλώσεων.

  • Η συνεχής κριτική
  • Η αμείλικτη απαιτητικότητα
  • Η επιδίωξη κάλυψης των προσωπικών αναγκών και μόνο
  • Η ψυχική καταπίεση,
  • Ο εκφοβισμός
  • Τα υποτιμητικά σχόλια
  • Ο οικονομικός έλεγχος του θύματος

…είναι ορισμένες από τις κακοποιητικές συμπεριφορές των πασχόντων.

Οι συμπεριφορές αυτές που οι ναρκισσιστές χρησιμοποιούν,

εξαντλούν το θύμα με σκοπό την επιβεβαίωση του θύτη.


Τα πιο συχνά αποτέλεσματα είναι:

  • η ψυχολογική καταδυνάστευση του θύματος
  • η αλλοτρίωση
  • η απομάκρυνση από τις αληθινές επιθυμίες
  • η πρόκληση στρες μπροστά στο φόβο μιας επερχόμενης αντίδρασης του ναρκισσιστή.

Η σκληρότητα προκαλεί στα θύματα φόβο. Η προστριβές είναι αναπόφευκτες σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν το θύμα δείχνει να συμμορφώνεται στις απαιτήσεις του τοξικού ατόμου. 

Ο ναρκισσισμός ριζώνει στο αίσθημα αναξιότητας ενός ανθρώπου.

Μετουσιώνεται σε σκληρή κριτική και αχαριστία, καθώς ότι κι αν λάβει ο πάσχων ποτέ δεν του αρκεί.

Αναζητά συνεχώς επιβεβαίωση πιέζοντας το περιβάλλον του για επιπλέον προσδοκίες εξαντλώντας κάθε συναισθηματικό απόθεμα. 


Η συνύπαρξη με ένα τέτοιο άνθρωπο είναι  σαφώς δυσβάσταχτη. Ειδικά αν αφορά οικείο πρόσωπο το οποίο δεν μπορεί να παραγκωνιστεί εύκολα από το περιβάλλον του θύματος. Σε κάθε περίπτωση, είναι αναγκαία η αναγνώριση και η αντιμετώπιση της κατάστασης τόσο από την πλευρά του θύτη όσο και από την πλευρά του θύματος. Η διεκδίκηση της ταυτότητας, των δικαιωμάτων και τελικά του εαυτού είναι καταλυτικής σημασίας για την διατήρηση της ψυχικής υγείας.

To άρθρο αναδημοσιεύτηκε από το: https://needhelp.gr

Newsletter