Αλλάζει ο άνθρωπος;

Κάποτε είχα πει στον πρώτο μου ψυχοθεραπευτή ότι “έχω αλλάξει πέντε εαυτούς”. Δεν είχα καμία αμφιβολία. Το ύφος μου ήταν αφοπλιστικό λες και ήμουν ένας βέβαιος εξωτερικός παρατηρητής της ζωής μου, που μπορούσε να βεβαιώσει αυτές τις αλλαγές με στοιχεία και αποδείξεις.

Λίγες συνεδρίες νωρίτερα, κάπου στην αρχή της θεραπευτικής μας σχέσης, ο ίδιος μου είχε πει πως “ό,τι γράφει δεν ξεγράφει” και ότι “δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από το σύμπτωμά μας, παρά μόνο να το αντιρροπήσουμε“. Πώς; Δημιουργώντας νέες συνάψεις και νοήματα, πλάι στα παλιά, νέες στάσεις και συναισθήματα. Και με την ψυχοθεραπεία θα ασκηθούμε στο να επιστρατεύουμε τα νέα νοήματα και συμπεριφορές απέναντι σε καταστάσεις. Ποτέ όμως δεν θα έχουμε καταφέρει να εξαλείψουμε το παρελθόν.

Τί μας εξασφαλίζει, τότε, ότι θα επιστρατεύουμε “το νέο μας εαυτό”; Αυτή ήταν η απορία μου. Λίγα χρόνια αργότερα, βρήκα την απάντηση που “βόλεψε” τη συνείδησή μου στην ψυχανάλυση. Η λύση θα ήταν η κινητοποίηση της θέλησης. 

Σενάρια λύσεων

Όταν άκουσα τη φράση “εσύ μπορείς να ξεπεράσεις το σύμπτωμά σου, αρκεί να κινητοποιήσεις τη θέλησή σου” (γιατί πλέον είχαμε αποκωδικοποιήσει όσο γίνεται αυτό που ήμουν), αγχώθηκα. Τί χρειαζόμουν γι’ αυτό; Ένα αφηρημένο θάρρος, μια εξειδικευμένη φαρμακευτική αγωγή, μια ισχυρή έμπνευση;

Πειραματίστηκα με τα πάντα. Η πλάστιγγα έγερνε στην έμπνευση, αφού ζούμε σε καιρούς που το hashtag motivation μας κατακλύζει. Κατάφερα, λοιπόν, να γεμίσω την καθημερινότητά μου με πηγές έμπνευσης, ώστε να ενισχύσω τη δημιουργικότητά μου και να καταφέρω να απαλλαγώ από όσα με δυσκολεύαν ψυχικά, συναισθηματικά και σωματικά. 

Την αλλαγή την κατάφερα (προσοχή: λέω αλλαγή, όχι εξέλιξη, ούτε πρόοδο). Και έτσι διαψεύστηκε για ακόμη μια φορά ο λαϊκός μύθος “ο άνθρωπος δεν αλλάζει” -λες και ο άνθρωπος δεν είναι σύμφυτος με το κοινωνικό του περιβάλλον και τις συνθήκες της ύπαρξής του. Φυσικά και αλλάζει ο άνθρωπος, όπως μετασχηματίζονται οι όροι της ζωής του. 

Διαβάστε ακόμα: Το μυστικό της Αλλαγής

Έμπνευση ή πειθαρχία;

Αυτό που συνειδητοποίησα στο ταξίδι αυτό της αλλαγής είναι ότι όσο περισσότερο είχα πιστέψει στην έμπνευση, τόσο περισσότερο με υποστήριζε τελικά η πειθαρχία μου. Η επαναληψιμότητα των ευχάριστων για εμένα δραστηριοτήτων, η επιμονή μου προς τους στόχους μου (που αντλούσε δύναμη από την ιδεοληπτική μου προσωπικότητα), η ανάγκη μου να φτάσω σε ένα σημείο διαφορετικό. 

Ήξερα από την αρχή ότι δεν θα ήμουν καλύτερα ή χειρότερα. Δεν με ένοιαζε. Απλώς θα ήμουν άλλη. Και αυτό ήθελα, γι’ αυτό ακολούθησα το δρόμο της ψυχικής δουλειάς.

 Τελικά δεν ξέρω αν αναδρομικά μπορώ να βεβαιώσω στο σήμερα την αλλαγή πέντε εαυτών. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι η αλλαγή είναι εφικτή. Αρκεί να τη βουληθείς και να πειθαρχήσεις.

Φωτογραφία: Aziz Acharki